Digitaal samenleven hoe doe je dat?
Afgelopen maandag 11 maart 2019 was ik aanwezig bij de Werkconferentie Digitaal Samenleven. Dit is een initiatief van staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) Raymond Knops, Prinses Laurentien van Oranje namens Number 5 Foundation, samen met
en VodafoneZiggo, Xerox, Beeld en Geluid en ECP| Platform voor de InformatieSamenleving.
Hoe krijgen we iedereen mee?
Het doel van dit samenwerkingsverband is om met zo veel mogelijk verschillende soorten partijen mee te laten denken over hoe we iedereen meekrijgen in de Digitale Transformatie. De samenstelling is zo divers dat zelfs mijn persoontje mee mocht praten. Het is verfrissend als je je tussen mensen beweegt die allemaal dezelfde missie hebben: Hoe maken we de digitale samenleving voor iedereen bereikbaar?
Er zijn nog genoeg partijen die niet mee kunnen komen. Denk aan mensen die niet kunnen lezen en schrijven. Die kunnen logischerwijs ook niet omgaan met computers. Een wat oudere meneer vertelde op het podium dat hij sinds een paar jaar kon lezen en schrijven en dat dit de wereld voor hem veel groter had gemaakt. Hij kon namelijk nu ook WhatsAppen en Skypen met zijn kinderen. Een enorme positieve verandering voor hem. Niet iedereen kan die moedige stap zetten en/of heeft de financiële mogelijkheden daartoe.
Hoewel er een heleboel mensen wél kunnen lezen en schrijven maar niet met de digitale wereld om kunnen gaan is er toch ook een verwantschap tussen deze groepen. Dit is ook een reden waarom Prinses Laurentien met haar stichting hier een kartrekker in is.
De bedoeling van deze werkconferentie was om de juiste vragen te verzamelen. De antwoorden zijn een volgende stap. Tussen het programma door werden we opgedeeld in kleine groepjes (10 – 15 mensen) om in een andere setting met elkaar in gesprek te gaan over dit onderwerp en vragen en opmerkingen te verzamelen.
In mijn groepje was een oudere dame aan het woord die een verzekering wilde afsluiten en dit alleen via een website kon doen. Niks brief. Alleen e-mail. Voor veel ouderen is dat een stap te ver. Hoe ga je daar mee om als bedrijf? Wil je deze mensen wel helpen? En hoe wil deze mevrouw wel geholpen worden? Ook de CEO va VodafoneZiggo en die van Samsung zat in ons groepje en ook zij maakten duidelijk dat dit een opgave is voor hun organisatie.
Er zijn meer groepen die niet mee kunnen komen in de digitale transformatie. Ouderen die geen computer hebben. Op het podium kwam ook een mevrouw van 90 jaar aan het woord die toch erg handig was geworden met computers en zichzelf veel aangeleerd had. De reden was dat ze boos was geworden op de artsen die medische informatie over haar niet uitwisselden en ze op deze manier een lange tijd onnodig medicijnen heeft geslikt. Uit deze boosheid is de wil om digitaal vaardiger te worden.
Hoe ga je daar mee om? Steeds duidelijker wordt dat de techniek niet (meer) de bottleneck of het probleem is bij automatisering maar de mens. Hoe krijg je deze mensen mee? En hoe ga je om met de mensen die echt niet mee willen?
Ministerie en VodafoneZiggo
Lea Bouwmeester leidde het gesprek tussen Staatssecretaris Knops (Binnenlandse Zaken) en Jeroen Hoencamp (CEO VodafoneZiggo). Het gesprek had als onderwerp de maatschappelijke urgentie van Inclusie of: Hoe kan iedereen meekomen? Zowel vanuit het perspectief van de overheid als het bedrijfsleven wordt deze urgentie duidelijk gevoeld. Dat de niet aflatende Digitale Transformatie een feit is stelt niemand ter discussie. Dat de belangen groot zijn dat zo veel mogelijk mensen mee gaan doen is ook wel duidelijk. Het belang van deze bijeenkomst was daardoor nog duidelijker.
Brein is niet ingericht voor digitalisering
De dag ging verder met de keynote presentatie van Margriet Sitskoorn (Neuropsycholoog en hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de universiteit van Tilburg) over het menselijk brein en de impact erop van digitalisering. Het blijkt dat we er helemaal niet zo goed op ingericht zijn. We zijn niet in staat helder te denken zonder emotie of vooroordelen. Een oefening met de zaal maakte dat wel duidelijk.
Tel de volgende getallen bij elkaar op: vierduizend + tien + dertig + zeventig = ?
Misschien is het lezend makkelijker het goed te doen maar toen de hele zaal een antwoord moest geven kwam er uit 90% van de monden met volle overtuiging het getal vijfduizend. Een computer zou hier nooit een fout maken. Die rekent namelijk zonder enige emotie of vooroordeel. Mensen doen dat wel. Tussen de realiteit en wat wij daadwerkelijk (willen) zien zit vaak een veel ruimte. Zo gaf mevrouw Sitskoorn ons nog een paar inzichten dat het nog niet zo makkelijk is om je brein om te laten gaan met de digitalisering.
Podiumgesprek o.l.v Presentatrice Prinses Laurentien
Wat een aangenaam mens is de prinses, en dat zeg ik niet omdat ze zo vriendelijk was om mijn boek in ontvangst te nemen, maar de manier waarop ze de gesprekken leidde en oprecht geïnteresseerd was in wat er verteld werd. Haar betrokkenheid kon je duidelijk voelen.
Rogier van Boxtel, CEO van de NS, schetste mooi wat de ontwikkelingen waren van de afgelopen 20 jaar en hoe de uitdagingen van alle voordelen (voor de internet bubbel), toen de angst (Jaar 2000 probleem, Invoering EURO) en nu dan hoe de samenleving er mee om moet gaan en welke vragen beantwoord moeten worden.
Youtuber Kelvin
De YouTube sensatie Kelvin was aanwezig en hij vertelde over de perceptie die veel kinderen hebben van hem en zijn collega’s. Dat het leven van hen zo perfect en geweldig lijkt. Dit blijkt in de realiteit toch anders te zijn. Hij probeert daar zo eerlijk mogelijk over te zijn in zijn video’s. Wat de fans er vervolgens van maken is buiten zijn controle. Het is best lastig voor Kelvin om daar mee om te gaan. Hij zou zich er niet prettig bij voelen als kinderen zich minder goed over zichzelf zouden voelen door iets dat hij zegt of doet.
Ik heb mijn zoon (12) Arthur tot huilens toe jaloers gemaakt door een selfie te maken met Kelvin. Dat ik de prinses mijn boek had mogen overhandigen was minder indrukwekkend voor hem.
De verzekeraar Interpolis in de persoon van Chantal Vergouw vertelde dat Milenials nogal wat stress hebben door FOMO (Fear Of Missing Out) en 1 op de 10 van hen de wekker zet om op hun telefoon te kijken of er nog berichten zijn of als de accu bijna op is in paniek raken. Hier ontstaan kosten door verzuim en dat kost een Miljard per jaar.
De prinses en mijn boek |
|
 |
Na afloop van het evenement stond ik te wachten tot de Prinses Laurentien een momentje zou hebben zodat ik haar mijn boek kon aanbieden. Het is toch een leuke gedachte dat het resultaat van je passie en missie in het leven: mensen enthousiasmeren voor computers, ook in handen komt van een Prinses.
Ze zag mij op gepaste afstand staan en kwam even op mij af. Ik mocht haar mijn boek geven en ik heb heel even met haar gepraat. Het blijft toch een vreemde gewaarwording bij jezelf dat je door een dergelijke titel toch licht nerveus wordt. Ik bedoel hiermee de titel “Prinses” en niet die van mijn boek. Achteraf heb ik toch een foto gemaakt om het voor het nageslacht vast te leggen. Al was het nageslacht bij thuiskomst nog steeds in tranen over YouTube ster Kelvin en totaal niet onder de indruk van een prinses met het boek van zijn vader in haar hand. Alles is relatief. |
Ten slotte
Al met al waren er veel inzichten en perspectieven bij elkaar gebracht dat iedereen aanwezig aan het denken zette. Deze kruisbestuiving was denk ik een prima startschot voor een beweging die ons land verder moet helpen in de Digitale wereld. We zullen daarin ook moeten samenleven. En het is goed om met zo veel mogelijk verschillende mensen daarover na te denken en er helpen richting aan te geven. Dit werkcongres krijgt ongetwijfelt een vervolg.
Later meer
Hieronder een aantal begrippen die tijdens de gesprekken voorbijkwamen en die ik nog nader wil onderzoeken. Ik zal er dan wellicht later nog meer over schrijven.
VUCA Samenleving
In America al een begrip en krijgt steeds meer aandacht. VUCA is een afkorting en de 4 begrippen beschrijven de samenleving van vandaag de dag.
- Volatile – Snel veranderend
- Uncertain – Onzeker
- Complex – Complex
- Ambiguous – Vaag / dubbelzinnig
Het beschrijft een snel veranderende wereld met veel onzekerheid, complexiteit, en vaak te weinig informatie. De wereld waarin we nu leven. Dit zorgt voor een hoop uitdagingen. En dit is niet alleen van toepassing op het digitale vraagstuk. Het is veel breder dan dat. Ik zal er binnenkort meer over schrijven.
VUCA beschrijving in het Nederlands
SCARF-model
Het SCARF-model is een manier om duidelijk te maken waarom mensen in sommige gevallen zeer gemotiveerd zijn en in andere juist passief of terughoudend of zich verzetten.
Ontvang de nieuwsbrief (1 á 2 keer per maand)
met tips over digitale vaardigheden.
Bekijk de Mogelijkheden / neem contact op.
Je bent niet ingelogd ( Registreren ? )
of reageer als bezoeker
Wees de eerste die reageert.